در طرح حیاط پویا تلاش می شود با متناسب سازی فضای حیاط مدارس از طریق، رنگ آمیزی، نصب وسایل کم هزینه و بی خطر در دانش آموزان برای فعالیت بدنی انگیزه و علاقه ایجاد شود.
فضا و محیط اطراف حیاط مدارس با توجه به امکانات و شرایط موجود با استفاده از روشهای ساده مانند ترسیم اشکال و جداول، نصب تجهیزات و وسایل سبک و بی خطر ، اجرای بازی های بومی و محلی در حداقل فضای موجود شاداب سازی شده و زمینه فعالیت دانش آموزان را در ساعات تفریح و اوقات فراغت فراهم می آورد .

نمونه هایی از طرح حیاط پویا:

 با رنگ آمیزی قسمت های مختلف مدرسه می توانیم فضای آموزشی شادی را برای دانش آموزان رقم بزنیم.

یکی از بهترین رنگ آمیزی یک مهدکودک که روحیه شادی را به دانش آموز میدهد:

مهد کودک  École Maternelle Pajol در پاریس یک مهد کودک رنگارنگ با طراحی رنگین کمان است که در سال ۱۹۴۰ میلادی تاسیس گشته، همچنین در طراحی جدیدش داخل آن هم به صورت رنگین کمان طراحی شده. حتی دیدن عکسش هم لذت بشه !

منبع :سایت مهدیاب

مدرسه موقعیتی فراهم می کند تا دانش آموزان بتوانند فارغ از دغدغه های بزرگ سالانه، زندگی را بازی و تمرین

کنند و کم کم آماده شوند تا در زمین واقعی زندگی به اجرا درآورند.

یکی از مهمترین عوامل موثر بر شادی دانش آموزان خانواده های آنها هستند

خانواده اولین نهادی است که انسان در آن رشد می کند و تأثیر مستقیم بر اعمال و رفتارها و نگرش ها و طرز تلقی های فرزندان دارد. برخی خانواده ها عموماً دنیا را مکانی قابل اعتماد، منظم، پیش بینی پذیر، قابل مهار می بینند. آن ها خود را با کفایت می شمارند، سایر خانواده ها اطراف خود را محیطی خطرناک، نااستوار و متزلزل، غیرقابل پیش بینی می انگارند که خطر بالقوه در آن وجود دارد. بنابراین دیدگاه خانواده و رفتار اعضای خانواده بر کودکان تأثیر فراوان دارد.

 

قرآن اسلام را دین شادی می شمارد و نیز با شادی های دنیا مخالف نیست، بلکه آن شادی هایی را خوب می داند که موجب لطمه به دیگران و همچنین دارای قبح اخلاقی و مذهبی نباشد و تضییع حقوق خداوند را در بر نداشته باشد.

از نگاه دین مهمترین عوامل شادی زا در زندگی انسان ها عبارتند از: محبوبیت، مقبولیت، موفقیت، ایمان، هویت ملی و فرهنگی، خلاقیت، تجربه های عارفانه، حل مسئله، پرهیز از گناه، رضایت و تحمل، تبسم و خنده، تنوع ظاهری، بوی خوش، کار و تلاش، تفریح و تفرج، سیر و سفر، تفکر در آفرینش و کشف حقیقت، رسیدگی به دیگران، با بچه بودن، استفاده از روش های استعاره ای و شعری در بیان نظرات، داشتن دوستان ساده و خوش مشرب، تقویت عزت نفس، هدیه دادن و مهربانی کردن و گره گشایی از کار دیگران می باشد.

تعریف شادی از دیدگاه روانشناختی ‏

 

روانشناسی به نام دیوید مایرز، سلامت روانی فرد را در میزان داشتن سرخوشی فرد می‌داند و سرخوشی (خوشحالی) را چنین تعریف می‌کند: «نوعی احساس امنیت. احساس این که زندگی به طور کلی به خوبی می‌گذرد»‏.

 

این حالت خوشی و نشاط،زودگذر نیست و دارای دوام نسبتا پایداری است که بستگی به عوامل متعددی دارد.‏

 

به گفته « مایرز» خوشحالی به سن یا میزان درآمد، مرد یا زن بودن بستگی ندارد، ولی به بعضی خصوصیات شخصیت فرد و مهارت‌های او، داشتن روابط نزدیک با دیگران و برخورداری از اعتقادات مذهبی و عمل کردن به آنها مربوط است.‏

 فضای آموزشی شاد

 بدون تردید، اولین نکته‌ایکه در طراحیی که فضای آموزشی برای کودکان و حتی نوجوانان و بزرگ‌سالان مدّنظر کارشناسان قرار دارد، توجه به ایمن‌سازی فضای آ‌موزشی است. پس از آن، توجه به نکات زیر فضای آموزشی را با نشاط‌تر می‌سازد:

- استفاده از رنگ‌های شاد و مناسب برای هر موقعیت یادگیری؛ در این رابطه می‌توان از نظر روان‌شناسان نیز بهره برد.

- طراحی فضاهای آموزشی مختلف (از جمله آزمایشگاه، کتابخانه، کلاس و کارگاه) به نحوی باشد که حس کنجکاوی و کاوشگری دانش‌آموز را تحریک کند. به موازات تأثیرات مطلوب آموزشی که این امر دارد، ارضای حس کنجکاوی، شادی و نشاط به همراه می‌آورد.

- چیدمان میز و صندلی‌های کلاسی به گونه‌ای باشد که انجام دادن کار گروهی به سهولت ممکن شود. چیدمان خطی (قرار گرفتن نیمکت‌ها پشت سر هم) نه‌تنها خستگی و کسالت به دنبال دارد، امکان مشارکت و کار گروهی را کاهش می‌دهد. محصول یک فرایند گروهی فقط یک گزاره درسی نیست بلکه فرایند مشارکت و همکاری، هم‌فکری و تبادل نظر نه‌تنها قدرت استدلال، نقد و بررسی و .... را افزایش می‌دهد، شور و نشاط آموختن را چندین برابر می‌کند.

- تزئین کلا‌س‌ها و سایر مکان‌های مدرسه به گونه‌ای باشد که در دانش‌آموز احساس تعلق و دلبستگی  ایجاد کند. برای مثال، از ایده‌های دانش‌آموزان برای تزیین کلاس و از دست‌سازه‌های آنان برای تزیین همه جای مدرسه استفاده شود. همچنین، تصاویر دانش‌آموزان در قسمت‌های مختلف کلاس و سایر مکان‌های مدرسه نصب گردد. برای این کار باید حواسمان باشد که تنها به دانش‌آموزانی که از نظر درسی برتری دارند. توجه نشود بلکه همه دانش‌آموزان در حوزه‌های مختلف (هنری، ورزشی، فوق برنامه و ...) مورد توجه قرار گیرند. بدون تردید، اگر با دید مثبت به دنبال نقاط قوت هر دانش‌آموز باشیم موارد متعددی را برای تشویق و تقویت خواهیم یافت.

- در نصب تابلوها، به جنبه انگیزشی و شادی‌آفرین بودن آن‌ها توجه شود.

- امکانات و مکان‌های ورزشی و تفریحی به حیاط مدرسه محدود نشود. فضای مدرسه به گونه‌ای طراحی شود که در قسمت‌های مختلف مدرسه، امکان تفریح و بازی باشد. برای تحقق این امر، حیاط مدرسه را می‌توان به بازی‌های حسی و حرکتی که به جنب و جوش‌ زیاد نیاز دارند اختصاص داد و مکان‌های دیگر را برای بازی‌های فکری، اجرای پانتومیم و سایر بازی‌هایی که تحرک کمتری دارند، طراحیکرد.

- در تقسیم‌بندی فضاهای مدرسه، سعی شود مکان‌های بهره‌مند از نور طبیعی به‌عنوان کلاس درس انتخاب شوند. بهره‌مندی از نور طبیعی بر میزان شور و نشاط می‌افزاید.

- به همان نسبت که در و دیوار مدرسه در حالات خلقی و روحی دانش‌آموزان و معلمان تأثیر دارد، آراستگی ظاهری دانش‌آموزان و معلمان نیز دارای اهمیت است. استفاده از رنگ‌های شاد و الگوهای پوششی مناسب، ضمن افزایش جذابیت‌های بصری، نشاط بیشتری به دنبال دارد.

- ایجاد فضای سبز در مدرسه؛ ایجاد فضای سبز حتی به اندازه یک گلدان کوچک که مسئولیت کاشت، نگهداری، هرس، برداشت و .... آن به عهده دانش‌آموز باشد، در ایجاد شور و نشاط تأثیر بسیاری دارد.

 

برخی ویژگی‌های معلم شاد و شادی‌آفرین

معلمی که شاد نباشد، نمی‌تواند دانش‌آموزان شاد تربیت کند. بر این اساس، ضرورت دارد شادی در نهاد معلم وجود داشته باشد تا بتواند آن را به دانش‌آموزان منتقل کند. معلم شاد برای شاد زیستن خود و دانش‌آموزانش برنامه دارد:


- معلم شاد، روابط اجتماعی خوب و مؤثری با همکاران و دانش‌آموزانش دارد. داشتن روابط اجتماعی مؤثر به کاهش استرس و افزایش نشاط کمک می‌کند.

- از روش‌های فعال تدریس و ارزشیابی استفاده می‌کند.

- شوخ‌طبع و متبسم است.

- به خود و اطرافیانش در مدرسه انرژی می‌دهد.

- از افراط و تفریط به دور است.

- خوش‌بین و مثبت‌نگر است. همواره رفتارهای مثبت را برجسته و تشویق و تقویت می‌کند.

- به تفاوت‌های فردی دانش‌آموزان احترام می‌گذارد.

- نه‌تنها ارتباط‌ های کلامی خود را ارتقا می‌دهد، بلکه به اهمیت ارتباط غیرکلامی واقف است و برای آن برنامه دارد.

- در فعالیت‌های مختلف مدرسه در کنار دانش‌آموزان است.

- معلم شاد برای خود وقت می‌گذارد؛ رسیدگی به خود (به دنبال اهداف و برنامه‌های خود رفتن، ارضای نیازهای مادی و روانی و ...) و صرف وقت کافی برای انجام دادن کارهای مورد علاقه و همچنین توجه به سلامت جسمانیکمک می‌کند تا فرد رضایت بیشتری از زندگی داشته باشد. به دنبال همین رضایت، لذت بردن از زندگی و شور و نشاط حاصل می‌شود. بدون شک، معلمی که شور و نشاط ندارد، نمی‌تواند در دانش‌آموزان شور و نشاط ایجاد کند.

چگونگی ایجاد فضای شاداب‏

داشتن بهداشت روانی سالم نیازمند رعایت اصولی است که هم جنبه مادی و هم جنبه معنوی دارد. در واقع شاداب‌سازی را باید در ابعاد ظاهری و همچنین معنوی جست‌وجو کرد که هر یک از این موارد شامل بررسی موضوعات و مواردی مهم است که با در نظر گرفتن آن‌ها می‌توانیم روان و جسم نوجوان را شاد کنیم. چون نوجوان باید ابتدا از درون وجودش احساس شادمانی داشته باشد و این احساس شادمانی همان حس رضایت از زندگی است که باید در تمامی ابعاد وجودش رخنه کند.‏یکی از شاخص‌های بهداشت روانی احساس رضایت و شادابی است. فردی که احساس می‌کند نیازهایش بدون برخورد با موانع در حال تامین است، به زندگی خود امید پیدا می‌كند و به درجه‌ای از رضایت درونی می‌رسد که همواره او را شاد نگه می‌دارد.‏

در این حالت فرد به زندگی دیگران علاقه مند می‌شود و به آنها عشق می‌ورزد.

احساس رضایت و شادی سبب پیدایش حالات روانی مختلفی می‌شود که دوستی، عشق، محبت، امید، خوش بینی، همراهی، همدلی و پذیرش از نمونه‌های آن است.‏